Studio Afrika podcast #2: Floortje Dessing & Vamba Sherif

Anders dan de eerste aflevering, die over het thema muziek ging, wordt in deze podcast over reizen gesproken. Waar kun je dan aan denken? Aan verschillende soorten reizen en redenen daarvan, van toerisme tot het moeten ontvluchten van je land. Of de missiereizen die de Paters van de Congregatie van de Heilige Geest deden, waaruit het Afrika Museum is ontstaan. Als je op reis gaat, breng je dan iets of neem je iets mee terug? Maar denk ook aan de vrijheid om deze reizen te kunnen maken en de invloed die het heeft. De gasten in deze podcast hebben uiteenlopende expertises, wat een inspirerend gesprek opleverde.

Te gast is duizendpoot Floortje Dessing. Televisiepresentatrice, programmamaakster, onderneemster, winkeleigenares, uitgeefster én schrijfster van reisboeken. Onder andere bekend van programma’s Floortje naar het einde van de wereld, Floortje Blijft Hier en 3 op Reis. Geroemd om haar inzet voor duurzaamheid en fairtrade producten, als ambassadeur van Max Havelaar en met haar kledingwinkel Nukuhiva.

Wie ook over het thema mee kan praten is schrijver en journalist Vamba Sherif. Zijn prachtige literaire romans Zwijgplicht, De Zwarte Napoleon, Het Koninkrijk van Sebah en Het Land van de Vaders gaan onder meer over kolonialisme en migratie. Zijn laatste publicatie ‘Zwart’ is een bundel van fictie én non-fictie verhalen door Afro-Europese schrijvers.
 

Luister de podcast hier:

In deze podcast vertelt conservator Annette Schmidt enkele verhalen bij de objecten uit de vernieuwde vaste opstelling van het Afrika Museum. Deze verhalen hebben direct of indirect met het thema reizen te maken, waar Floortje en Vamba hun gedachten over laten gaan. De objecten en verhalen dienen als springplank in het gesprek.

Het gezelschap bekijkt en bespreekt een masker van wel twee meter hoog. Gemaakt door de Nafana, die wonen op de grens tussen Ivoorkust en Ghana. Deze wordt gebruikt tijdens hun dans van de Bedu, waarmee de vruchtbaarheid van mensen en gewassen gestimuleerd wordt en conflicten en ziektes bestreden. Voor Vamba betekent een masker veel meer dan alleen een voorwerp. Als iemand het masker draagt is diegene volgens hem geen mens meer, en het masker geen masker meer. Maar een wezen wat een bemiddelende rol tussen mensen en hun voorouders speelt. Dit masker is gebaseerd op een veel oudere traditie. Er wordt gesproken over de reis die het voorwerp én de traditie hebben afgelegd.

Vervolgens neemt Annette de gasten mee naar een installatie die, doormiddel van lichtjes, verschillende handelsroutes naar en vanuit Afrika uitlicht. Twee routes worden besproken: het trans-Sahara netwerk, wat Noord-Afrika en West-Afrika verbindt waarbij belangrijke luxegoederen werden getransporteerd. En de Swahili handel, wat de route rond de Indische oceaan is. Deze handelsnetwerken werden eeuwen voordat de eerste Portugees voet aan land zette al gebruikt. Maar ook vandaag de dag worden deze routes nog gebruikt.

Tot slot staan ze stil bij het kunstwerk ‘Planets in my head’ van Yinka Shonibare. Een kind, waarvan het hoofd vervangen is door een wereldbol, zit met een pen in zijn hand aan een lessenaar. Het kind is gehuld in Vlisco doeken en er staat ‘You can’t trust nobody’ op de schoolbank gekrast. Deze schoolbank verwijst naar het onderwijs wat Shonibare zelf heeft gehad als Brits-Nigeriaanse jongen op een Britse school. Hij kreeg daar te maken met vooral Westerse schrijvers met een Europese blik op de wereld. Op de wereldbol staan juist schrijvers van over de hele wereld.

Vamba Sherif bevestigt dat ze er wel degelijk zijn met zijn eerdergenoemde verhalenbundel ‘Zwart’. Het kunstwerk is bedoeld om je aan het denken te zetten. Hopelijk doet het gesprek tussen Floortje, Vamba, Ama en Annette ditzelfde en raak je geïnspireerd door de podcast. Ben je benieuwd naar de andere afleveringen van de Studio Afrika podcast? Klik hier voor een overzicht.