NMVW: adviesrapport belangrijke stap

Onvoorwaardelijke teruggave
Als de minister het advies overneemt, wordt de onvoorwaardelijke teruggave aan voormalige Nederlandse koloniën mogelijk van culturele objecten verzameld gedurende de koloniale periode, waarbij sprake is van onvrijwillig bezitsverlies. Schoonderwoerd: “Hiermee neemt Nederland zijn verantwoordelijkheid door het onrecht te erkennen en teruggave mogelijk te maken. Wij juichen dat toe. En we vinden het terecht dat de adviescommissie ook de mogelijkheid biedt voor het claimen van objecten van cultureel, religieus of nationaal belang waarbij geen sprake is van onvrijwillig bezitsverlies.”

Onrecht gaat verder dan eigen koloniale verleden 
Schoonderwoerd: “Als NMVW staan we achter de opmerking van de commissie dat onrecht niet stopt bij het eigen koloniale verleden. Wat ons betreft gelden daarom voor alle cultuurgoederen uit de koloniale periode dezelfde principes. Dus zou ook voor niet-Nederlandse koloniën sprake moeten zijn van onvoorwaardelijke teruggave van objecten waarbij sprake was van onvrijwillig bezitsverlies, zoals bijvoorbeeld het geval is bij een deel van onze Benin-collectie. Daarnaast zien we in het advies dat alleen een natiestaat kan claimen. Dit biedt niet altijd een oplossing voor inheemse gemeenschappen met hun wens om bepaalde objecten terug te vragen.” 

Samenwerking
Het advies wijst erop dat het de landen van herkomst niet alleen om teruggave gaat, maar ook om bijvoorbeeld training van museumprofessionals en wetenschappelijke samenwerking. Schoonderwoerd: “Dat herkennen we uit eigen ervaring. De volgende stap moeten we daarom samen met de herkomstlanden zetten.”  

NMVW-beleidskader
Over het algemeen zijn de aanbevelingen in het advies in lijn met de standpunten die het NMVW in april 2019 publiceerde in de vorm van een beleidskader voor restitutie. Na deze publicatie stelde de Minister de adviescommissie in, die vandaag haar rapport uitbracht. Schoonderwoerd: “We hopen dat er nu, op basis van het advies, landelijk beleid komt. Dan is ons beleidskader in feite niet meer nodig, en weten zowel de musea als de landen die een claim overwegen waar ze aan toe zijn.”
 

Herkomstonderzoek intensiveren 
Het adviesrapport onderschrijft het belang van herkomstonderzoek en adviseert de Minister onder meer om een Adviescommissie en een Expertisecentrum in te stellen. Schoonderwoerd: “Mee eens. Ook zeer terecht dat de commissie adviseert om musea financieel te ondersteunen bij het doen van herkomstonderzoek. Wij willen als NMVW hierin onze eigen verantwoordelijkheid blijven nemen en onze inspanningen op dit gebied de komende jaren intensiveren.”  

Het volledige adviesrapport lezen kan hier. 

Over Nationaal Museum van Wereldculturen Het Nationaal Museum van Wereldculturen (Tropenmuseum, Museum Volkenkunde en het Afrika Museum) en het Wereldmuseum geven samen vorm aan de missie: inspireren tot wereldburgerschap. De collecties bevatten 450.000 objecten van over de hele wereld, die stuk voor stuk een menselijk verhaal vertellen. Deze verhalen gaan over universele thema’s zoals vieren, geloven, rouwen, vechten of versieren. Ze laten zien dat we op de verschillen na hetzelfde zijn: mens.

----------------------------------------------------------- noot voor redactie, niet voor publicatie

Voor meer informatie en/of interview aanvragen neemt u contact op met Coromandel Brombacher coromandel.brombacher@wereldculturen.nl of tel: 06-53152835.